0212 304 42 78

Keratokonus

Keratokonusun Belirtileri

Keratokonus, korneanın (gözün renkli tabakasının önündeki saydam tabaka) inceldiği ve öne doğru sivrileştiği bir göz hastalığıdır. Genellikle 2 taraflıdır, ancak sağ ve sol göz arasında asimetri yaygındır. Ergenlik döneminde başlar. İlerleyici bir hastalıktır. Ortalama 35 yaşa dek ilerlediği kabul edilir. Toplumda keratokonus sıklığı binde 0.5 ile 2.3 arasındadır.     
                 

Keratokonusun Belirtileri

 

  • Görme azlığı
  • Göz numaralarının yükselmesi sonucu sık sık gözlük numaralarının değişmesi
  •  İlerlemiş keratokonusta, aşağı bakışta kornea sivriliğinin göz kapağını çöktürmesi

 

Keratokonusun Nedenleri

 

  • Kornea dokusunu eriten enzimlerin seviyesinin yükselmesi
  • Apoptozis denen hücre intiharının keratokonuslu kornealarda daha fazla olması
  • Kornea kollajenlerinin tabaka sayısının azlığı
  • Hormonlar: Ergenlikte başlaması, hamilelikte hastalığın aktif hale gelmesi keratokonusta hormonların rolünü destekler niteliktedir.
  • Kimi hastalıklar: Aşağıdaki hastalıklara sahip olanlarda, keratokonus daha sık izlenir: 
    o   Down sendromu
    o   Ehlers-Danlos sendromu
    o   Marfan sendromu
    o   Saman nezlesi
    o   Atopik dermatit
    o   Astım 
    o   Vernal konjonktivit (göz alerjisi)
    o   Retinitis pigmentoza (tavuk karası)
  • Gözlerin sık ovuşturulması: Keratokonuslu hastaların yaklaşık %70’i eskiden gözlerini sık ovuşturduklarını belirtmişlerdir. Ovuşturma bir mikrotravma yaratır.

 

Keratokonusta Kalıtımın Rolü

 

Keratokonuslu bir bireyin anne-baba ve kardeşlerinde keratokonus yoksa bile kornea haritalarında anormallikler vardır. Birinci derece yakınlarında (anne-baba-kardeş) keratokonus olan birinde, keratokonus olma riski; ailesinde keratokonus olmayan birine göre 70 kat yüksektir. Böyle birinde toplam risk yine de 1/20’den azdır. 

 

Keratokonus TanıTanı

 

  • Görme keskinliğinin tespiti: Keratokonus ilerledikçe, görme azalır.
  • Göz numaralarının tespiti: Gözde genellikle yüksek miyopi ve düzensiz astigmatizma olur.
  • Biyomikroskopi: Kornea dokusu biyomikroskop denen cihazla incelenir. Korneanın öne doğru sivrileştiği görülür.
  • Pakimetri: Kornea kalınlığı pakimetri ile ölçülür. Keratokonusta kornea incedir. Normal kalınlık 540 mikromdur.
  • Kornea topografisi: Korneanın haritalanmasına “kornea topografisi” denmektedir. Keratokonuslu korneadaki sivrileşme, haritada “kırmızı” renkli bir yükselti olarak görülür (Bkz. yandaki resim).

 

Hastalığın Seyri

 

Belli aralıklarla yapılacak göz muayenesi ile, hastalığın ilerleme hızı hakkında fikir edinilir. Geçmişte keratokonus hastalarının %20’si kornea nakli geçirmekteydi. Günümüzde ise, gelişmiş kontakt lens tasarımları, çapraz-bağlama tedavisi ve kornea içi halka tedavisi sayesinde, nakil ihtiyacı azalmıştır. 

 

Tedavi

 

Keratokonusta basamaklı bir tedavi yaklaşımı uygulanır.

 

1. Gözlükler

 

Önce gözlükler denenir. Hastalığın başlangıç evrelerinde, gözlüklerle iyi bir görüş elde edilir. Ancak gözlük numaraları sık sık değişir. 

 

2. Kontakt Lensler

 

Keratokonusta çeşitli tipte kontakt lensler kullanılır:

 

  • Yumuşak lensler: Yumuşak lensler, ancak hastalığın başlangıç döneminde, gözlüklerle de yeterli bir görüş sağlanabilen evrede kullanılır. Bu yumuşak lenslerin hem miyopiyi, hem de belli dereceye kadar (3.25 D) astigmatizmayı düzelten çeşitleri vardır.
  • Sert Lensler: Hastalığın ileri dönemlerinde yumuşak lensler iyi bir görüş sağlamaya yetmez. Çünkü kornea artık çok sivrileşmiştir, şekli bozulmuştur ve sonuç olarak astigmatizma düzensiz hale gelmiştir. Sert lens korneanın üzerinde yeni bir kırıcı yüzey oluşturur. Yapısı sert olduğu için, yumuşak lenslerde olduğu gibi korneanın şeklini almaz. Kendi şeklini korur. Bu sayede görüş artar. Sert lensler, yumuşak lensler kadar konforlu değildir. Dışarıda rüzgarlı havalarda altına toz kaçar. Bazen lens gözden fırlayıp düşebilir. Batma, gözde yabancı cisim hissi gibi şikayetler yüzünden keratokonus hastaları bu lensleri kullanamayabilir. Bazen de çok ileri evrede keratokonusta, o göze uygun bir lens uygulaması hiç elde edilemeyebilir.
  • Melez lensler: Melez lenslerin ortası sert, etrafı yumuşak lens malzemesinden üretilmiştir. Bu lenslerin avantajı, sert lenslerin görüntü kalitesini  yumuşak lenslerin rahatlığı ile birleştirmesidir. Dezavantajı ise, ileri olgulara uygulanamaması ve sınırlı eğrilik yarıçaplarında (boyutlarda) üretilmeleridir.
  • “Piggy-back” lens uygulaması (yumuşak lensin üstüne sert lens): Bu uygulama sık kullanılan bir uygulama değildir. Sert lense tahammülü olmayan veya sert lenslerin korneanın en üst tabakasına mekanik hasar verdiği ileri keratokonus olgularında kullanılır. Önce ince bir yumuşak lens korneaya takılır. Yumuşak lensin üstüne ise sert lens takılır. Bu tekniğin dezavantajları; 2 ayrı  lensin kullanım güçlüğü ve maliyetidir.

 

3. Çapraz-Bağlama (Cross-Linking) TedavisiÇapraz-Bağlama (Cross-Linking) Tedavisi

 

Çapraz bağlama tedavisi, 1998 yılından beri uygulanmaktadır. Bu tedavinin amacı, korneada kollajenler arasındaki bağları güçlendirerek, korneayı daha dayanıklı hale getirmektir. Direnci artan korneanın öne doğru sivrileşmesi durmakta/çok yavaşlamaktadır. Çapraz bağlama tedavisi uygulanan hastaların yaklaşık %50’sinde ise kornea 2-3 numara düzleşmektedir.

Çapraz bağlama tedavisi ameliyathanede uyuşturucu damla ile gerçekleştirilir. Korneanın en üst tabakası olan epitel sıyrıldıktan sonra B2 (riboflavin) göze damlatılır. Ultraviyole A ışını 30 dakika boyunca göze tutularak işlem gerçekleştirilir.
Ayrıntılı bilgi için tıklayınız.
 

4. Kornea İçi Halka Tedavisi (INTACS) Kornea İçi Halka Tedavisi 
 

Kornea içi halkalar, PMMA isimli malzemeden yapılmış, saydam yarım halkalardır. Keratokonusta kornea içi halka tedavisinin sonuçları ilk kez 2002’de A.B.D.’de bildirilmiştir.

Keratokonusta kornea içi halka tedavisinin uygulandığı durumlar:

 

  • Hafif-orta şiddette keratokonus (korneanın diklik değeri 55-57 D ile sınırlı olmalı)
  • Saydam kornea (korneada leke olmamalı)
  • Kontakt lens kullanamayan kişiler
  • INTACS’ın takılacağı bölgede en az 450 mikrom kornea kalınlığı
  • Keratokonusun ilerlemesi durmuş/çok yavaşlamış kişiler

 

Kornea içi halka damla anestezisi ile veya genel anestezi ile yapılmaktadır. Kornea içi halkaların yerleştirileceği oluklar, mekanik olarak veya femtosaniye lazerle açılabilir. Lazer tekniği, cerrah için daha kolay bir tekniktir. Ama kornea sivriliğinin azalması ve görme keskinliği artış seviyeleri arasında lazerle veya mekanik yolla kornea içi halka uygulanması arasında fark yoktur.

Kornea içi halka tedavisi keratokonusun ilerlemesini durdurmaz. Keratokonuslu gözlerde kornea içi halka uygulandıktan sonra gözün tamamen düzeleceği ve gözlüksüz tam görüleceği beklentisi olmamalıdır. INTACS sonrası kornea sivriliği azalır, göz numaraları düşer, gözlüksüz ve gözlüklü görme keskinliği artar. Ancak bu asla gözlük numaraları tam sıfıra düşecek demek değildir. INTACS’lı göze istenirse kontakt lens takılabilir.
 

4. Kornea NakliKornea Nakli

 

Kornea nakli keratokonusta en son başvurulacak tedavi seçeneğidir. Keratokonusta kornea nakli, “tam kat” veya “lameller (yarı-kat)” olarak gerçekleştirilir.

Kornea nakli korneasında leke olan, kontakt lensleriyle iyi göremeyen (görme seviyesi %20’nin altında), kontakt lens kullanamayan ve kornea içi halka tedavisine gözü uygun olmayan kişilerde en son çare olarak uygulanır.